Ik heb onlangs iets meegemaakt wat ik voor mezelf vrij confronterend vond. Ik voelde agressie naar een hulpverlener. Ik vind het gênant en zelfs spannend om over te schrijven. Toch moet het me van het hart.
Regelmatig hoor ik op het nieuws dat er weer hulpverleners de klos zijn door uitbarstingen van agressie. Ik vraag me al lange tijd af wat mensen bezielt om agressief tegen hulpverleners te doen. Welke reden hebben ze daarvoor, terwijl er hulp wordt verleend? Tot ik iets meemaakte waardoor ik zelf bijna agressief werd jegens een hulpverlener. Ik had dat nooit van mijzelf verwacht. Gelukkig wist ik me te beheersen, maar het scheelde niet veel. Het speelde zich als volgt af:
Ik loop rustig over de markt en bekijk op mijn gemak alle kraampjes. De sfeer is rustig en gezellig. Bij een boekenkraam zie ik een prachtig tweedehandsboek, sla het open en verdwaal erin. Geheel verdiept in het boek ontgaat het mij volledig wat er om mij heen gebeurt. Ik koop het mooie boek en wil mijn weg vervolgen. Ik slenter naar het midden van de straat en bots tegen een man op. Deze man vaart direct kwaad tegen mij uit: ’Ja ga toch eens aan de kant, schiet eens even op zeg, wat doe je hier nog?’ Geheel verbouwereerd wil ik hem vragen waarom hij zo tegen me uitvaart. Maar daar krijg ik de kans niet voor. Hij duwt me aan de kant met de woorden: ‘Heb eens een beetje respect man’. Ik merk dat mijn adrenaline gaat lopen en krijg de neiging heel hard terug te duwen. Ik bijt op mijn tong, want ik wil iets verschrikkelijk lelijks tegen de man in kwestie zeggen. Ineens zie ik een ambulance tussen het publiek door mijn kant uit rijden en begint er net op tijd een lampje bij me te branden. De man probeert waarschijnlijk ruim baan te maken voor de ambulance en ik sta kennelijk in de weg. Het valt me dan pas op dat hij een hesje aan heeft. Bijna ben ik de fout in gegaan jegens deze goedwillende man.
Toch begrijp ik niet wat de reden is dat hij direct zo kwaad moest reageren tegen mij. Had hij dit niet vriendelijker en rustiger kunnen doen? Hoe kon het dat hij zich niet bewust was van het feit dat zijn houding niet direct door mij begrepen werd?
Ik ben in ieder geval niet onmiddellijk afgestemd op een noodsituatie als ik lekker loop te snuffelen. Begint iemand dan zomaar vanuit het niets tegen mij uit te varen dan is er een grote kans dat mijn adrenaline begint te lopen. Gelukkig heb ik geleerd om niet onmiddellijk te reageren in zo’n situatie, maar dat geldt niet voor iedereen.
Door deze gebeurtenis is het nu wel zo, dat als ik weer eens lees of hoor over geweld tegen hulpverleners, ik me afvraag wat er precies is voorgevallen waardoor zo’n situatie is ontstaan. Ik geloof dat de meeste mensen hulpverleners zeer ter wille willen zijn. Het is belangrijk dat hulpverleners zich dit realiseren en dat ze juist op deze behulpzaamheid een appèl kunnen doen. Dat werkt beter dan de wijze waarop de hulpverlener uit mijn verhaal reageerde. Bijna waren we tegenstanders geworden en was ik een agressor jegens een hulpverlener geworden. Ik heb een diep respect voor het werk wat deze mensen doen en wil ze graag ter wille zijn. Ik hoop dat ze zich realiseren dat ze met professionele vriendelijkheid -wat als smeerolie kan werken in het contact met het publiek- meer kans hebben op welwillendheid.
Ik pleit er voor, om voorvallen waar geweld is opgetreden, goed te analyseren, zodat er een helder beeld ontstaat waar aanleiding voor geweld of agressie is ontstaan. In emotionele en paniekerige situaties kan de vlam zo in de pan slaan vooral als er alcohol in het spel is. Overigens, voor iedere dronkaard die vanuit een kort lontje zomaar een zorgverlener molesteert, heb ik weinig begrip. Hulpverleners die bij voorbaat het publiek als tegenstander zien lopen daarbij meer risico op agressie dan hulpverleners die er van uit gaan dat het publiek een medestander is.
Belangrijk is het ook om ons te realiseren dat politieagenten ook gerekend worden tot de hulp en zorgverleners. Ik ben erg blij dat we die kant op gaan, maar dat verenigt zich niet echt met het beeld dat agenten harder dienen op te treden en dat er per definitie respect dient te zijn voor agenten.
Respect ontstaat door een respectvolle omgang met elkaar in welke situatie ook, waarbij we wederzijds voelen dat we medestanders zijn.
